Κυριακή 21 Αυγούστου 2016

Είναι το Παλίμψηστο του Γαληνού οι θεραπείες των αρχαίων Ελλήνων για όλα τα νοσήματα;

Μια μετάφραση του 6ου αιώνα από το έργο ενός από τους σημαντικότερους αρχαίους Έλληνες γιατρούς ανακαλύφθηκε σε ένα δερματόδετο χειρόγραφο.
Το έργο του Γαληνού ήταν κρυμμένο κάτω από το κείμενο χριστιανικών ύμνων 1000 ετών. Ένας ερευνητής δήλωσε στους New York Times ότι οι ιδέες του Γαληνού για τα φάρμακα ήταν «εντελώς τρελές», αλλά το παλίμψηστο κείμενο περιέχει σημαντικές ενδείξεις για το πώς οι αρχαίοι Έλληνες θεράπευαν τις ασθένειες.

Πέμπτη 18 Αυγούστου 2016

Θεσσαλονίκη: Το μετρό μπροστά σε σημαντική αρχαιολογική αποκάλυψη

Αποκαλύφθηκε ένα από τα 26 πολίσματα που υπήρχαν γύρω από το Θερμαϊκό

Μπροστά σε μία από τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις που έρχονται στο φως χάρη στο μετρό βρίσκονται οι αρχαιολόγοι και όλοι όσοι εμπλέκονται με την κατασκευή του υπόγειου μέσου σε σταθερή τροχιά της Θεσσαλονίκης!
Συγκεκριμένα, όπως όλα δείχνουν, στην περιοχή του «Makro» αποκαλύφθηκε ένα από τα 26 πολίσματα (κωμοπόλεις) που υπήρχαν γύρω από το Θερμαϊκό, τα οποία στη συνέχεια, επί βασιλιά Κάσσανδρου, αποτέλεσαν τη Θεσσαλονίκη!
Στην περιοχή ξεκίνησαν πριν από λίγους μήνες εργασίες για την κατασκευή του αμαξοστασίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που διέθετε η «Αττικό Μετρό ΑΕ», δεν αναμένονταν αρχαιολογικά ευρήματα εκεί. Ωστόσο, με το που ξεκίνησαν οι εργασίες, άρχισαν να έρχονται στο φως ευρήματα.
Έκπληκτοι εργάτες και αρχαιολόγοι είδαν να αποκαλύπτονται, σε πολύ μικρό βάθος, τα ίχνη μιας ολόκληρης πόλης. Μάλιστα, τα νομίσματα που έρχονται στο φως, τα οποία είναι της κλασικής περιόδου, ενώ βρέθηκαν και τέσσερα ασημένια νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δείχνουν ότι κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για ένα πόλισμα…

Το 315 π.Χ.

«Θώρακες, άλογα και άνθη» στον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης

Νωπογραφία της Ιόλης Ξιφαρά (φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ).

Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2016

Εικαστική έκθεση με τίτλο «Θώρακες, άλογα και άνθη» διοργανώνει η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο 2016, στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Μεσσήνης, σε επιμέλεια της Λουΐζας Καραπιδάκη.
Τα εγκαίνια έχουν προγραμματιστεί για το Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου, αλλά στο μεταξύ η έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό, σε όλη τη διάρκεια των δύο μηνών, από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ.
Απόλυτα συνυφασμένη με την αρχαιότητα η αισθητική των γλυπτών έργων της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη, από ξύλο, σίδηρο και ορείχαλκο, αφού παραπέμπει εμφανώς στα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος αλλά πάντα παρόντος ελληνικού πολιτισμού τόσο με τις θεματικές της επιλογές, «θώρακες και άλογα», όσο και με τις μνημειακές διαστάσεις των γλυπτών της. Μύθοι και ιστορίες τόπων και ανθρώπων αντανακλώνται μέσα από τις νωπογραφίες της Ιόλης Ξιφαρά, η οποία χρησιμοποιώντας την τεχνική του fresco, με την ιδιαίτερη υφή και την ονειρική απόδοση των χρωμάτων, μας ταξιδεύει σε άλλους κόσμους, αυτούς της ποίησης, της μουσικής, της ιστορίας, των θρύλων.


Η Εθνική συνείδηση είναι η γνώση και το βίωμα της ιδιαίτερης φύσης του Έθνους στο οποίο ανήκουμε, η συνείδηση όλων των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων που αποτελούν το Έθνος, η γνώση του λαϊκού και φυλετικού χαρακτήρα, του πολιτισμού και της ιστορίας του, επιπλέον η συνείδηση του ότι ανήκουμε στο ίδιο Έθνος και των υποχρεώσεών μας προς αυτό.

Η Εθνική συνείδηση των Ελλήνων παρουσιάζεται πολύ πριν τους Περσικούς πολέμους, που αποτελούν ορόσημο στην εξέλιξής της. Πριν από τον 7ο π.Χ. αιώνα οι Έλληνες είχαν χαράξει γύρω τους ένα τείχος, που ξεχώριζε αυτό από τους άλλους λαούς, τους '‘βαρβάρους” όπως τους ονομάζανε. Στην αφύπνιση του κοινού Ελληνικού αισθήματος συνετέλεσε και η επαφή των Ελλήνων μέσω των αποικιών, με άλλους λαούς, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν συνειδητά τα γνωρίσματα της φυλής τους, κοινά σ’ αυτούς και ξένα στους αλλόφυλους. Επίσης οι Πανελλήνιοι Αγώνες, Πύθια, Νέμεα, Ίσθμια, ιδιαίτερα δε τα Ολύμπια, από τους οποίους αποκείονταν οι βάρβαροι, συνέβαλαν στην τόνωση της Πανελλήνιας συνειδήσεως.

Οι Έλληνες δεν ήταν ειδωλολάτρες αλλά ιδεολάτρες!


Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, στο «Μετά τα Φυσικά, 1049a.26, 1029a.20, 1036a.23», η αρχική κοσμική ύλη είναι αγέννητος, άφθαρτος, αόριστος, άγνωστος καθ’ αυτήν, νεκρά, άμορφος και έξωθεν κινούμενη. Τα τέσσερα αρχικά κοσμικά στοιχεία των φιλοσόφων της κοσμολογικής περιόδου, και δη του Εμπεδοκλέους, είναι οι εκδηλώσεις της αρχικής κοσμικής ουσίας.

Συμφώνως με τον Αριστοτέλη, στο «Φυσικά, 192a.16, 192b.18», «Μετά τα Φυσικά, 1072b.3», η σκόπιμος κίνηση προκαλεί μορφοπλασματική ενέργεια, δια της οποίας η κοσμική ύλη μεταβαίνει εκ της δυνατότητας «δυνάμει» εις την πραγματικότητα «ενέργεια», δια της οποίας λαμβάνουνε υπόσταση τα πράγματα δια της επί της ύλης κυριαρχίας του Είδους (Ιδέα), όπερ αποτελεί την έννοια, την ουσία, τον τελικό σκοπό και την δύναμη, ήτις πραγματοποιεί τον σκοπό αυτόν.

Στην Γη κυριαρχεί δύναμη δημιουργός των τελικών μορφών της ύλης, η Εντελέχεια (βλ. Αριστοτέλης «Μετά τα Φυσικά, 1092a.3, 1050a.22»), η οποία εξωτερικώς εκδηλώνεται κατά την σχέση των συστατικών στοιχείων προς άλληλα και εσωτερικώς ως ψυχή των έμβιων όντων. Θρεπτική εις τα φυτά, αισθητική και κινητική στα ζώα και νοητική στον άνθρωπο, στον οποίο αθάνατος και θείος είναι ο ποιητικός νους, όστις προέρχεται, ως θείον δώρο, έξωθεν (θύραθεν) και είναι αληθώς θείος : είναι το καθαρό Λογικό, ο Νους. Ο θείος ούτος ξένος παρέχεται αφ’ εαυτού στον άνθρωπο, κατά την διάρκεια της ζωής και όταν το σώμα διαλύεται μετά την κυρίως ειπείν ζωή επιστρέφει προς τον καθολικό Νου, όστις είναι ο θεός και εν τω οποίο απορροφάται, κατά τον Αριστοτέλη στο «Περί ψυχής, 430a.17», «Περί γενέσεως και φθοράς, 736b.27»!

Εν τη λειτουργία του σύμπαντος σκοπός της κοσμικής ύλης είναι το Είδος και του σώματος η ψυχή, ήτις είναι εντελέχεια η πρώτη σώματος φυσικού δυνάμει ζωή έχοντος.

Ο Κόσμος είναι ενιαίο και καλώς διατεταγμένο σύνολο και μεταβαίνει ολονέν σε ανώτερα στάδια εξέλιξης. Η προϊούσα αυτή εξέλιξη αποτελεί τον σκοπό της φύσεως, στον οποίο υπηρετούν όλοι οι επιμέρους σκοποί, διότι έκαστον ον δεν είναι μόνον σκοπός εαυτού, αλλά και μέσο προς πραγματοποίηση ανώτερων σκοπών, επί των οποίων πάλι στηρίζονται άλλοι έτι υψηλότεροι, ούτως ώστε πάντες συνεργάζονται προς πραγματοποίηση του ενός μεγάλου σκοπού, όστις είναι ο Κόσμος ως όλον. Ούτω ολόκληρο το σύμπαν αποτελεί ιεραρχία σκοπών, εν τη οποία τόσο και επί μέρους όσον και το όλον τελεί εις διαρκεί εξέλιξη προς αεί ανώτερους σκοπούς.

Αλλά ποιος είναι ο ύψιστος και έσχατος σκοπός, προς τον οποίον κατατείνει ο Κόσμος ;;

Τούτο μανθάνουμε, λέγει ο Αριστοτέλης, εάν εξετάσουμε την σχέση Είδους και Ύλης κατά τα διάφορα στάδια της προς ανώτερους σκοπούς εξελίξεως.

Η ύλη υποχωρεί ολονέν περισσότερο όσο ανώτεροι είναι οι εκάστοτε πραγματοποιούμενες μορφές!

Συμβαίνει ότι και περί το έργο του καλλιτέχνη. Η ύλη από την οποία πλάττει τον ανδριάντα ή το άγαλμα, υποχωρεί αναλόγως προς το βαθμό της εμφανίσεως της μορφής/είδους/ιδέας, έως ότου δεν βλέπουμε πλέον εν τω μάρμαρο την ύλη, αλλά το καθαρό Είδος/Ιδέα/Μορφή!!

Όπερ και σημαίνει ότι οι έλληνες δεν ήταν ειδωλολάτρες αλλά ΙΔΕΟΛΑΤΡΕΣ!!

Οι αρετές της Ιδανικής Πολιτείας - ΠΛΑΤΩΝ


Οι απόψεις του Πλάτωνος για την ιδεώδη πολιτεία, η οποία διασφαλίζει στον πολίτη της τον άριστον βίον, εκθέτονται στον διάλογό του που τιτλοφορείται Πολιτεία. Με το παρόν θα εξετάσουμε το χωρίο 427c-445e από το τέταρτο βιβλίο της «Πολιτείας» και θα επιχειρήσουμε, σε πρώτη φάση, να προσδιορίσουμε τις αρετές της πόλεως και το περιεχόμενό τους. Έπειτα θα σκιαγραφήσουμε τα μέρη της ψυχής και θα ασχοληθούμε με την παραλληλότητα των αρετών της πόλεως με αυτές της ψυχής. Τέλος, θα αναφερθούμε στην πλατωνική εικόνα της δικαιοσύνης, τόσο στην κοινωνική όσο και στην ατομική της διάσταση, σε συνδυασμό με την ευδαιμονία πόλεως και ατόμου. Η ανάπτυξη θα γίνει σε τρεις ενότητες. Θα ακολουθήσουν τα συμπεράσματα.


ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥΣ

Στον στίχο 427e10 της Πολιτείας η ιδεώδης πολιτεία ενσαρκώνει τις τέσσερις θεμελιώδεις αρετές. Χαρακτηρίζεται από Σοφία, Ανδρεία, Σωφροσύνη και Δικαιοσύνη. Η πόλη είναι σοφή, επειδή οι άρχοντές της (οι φιλόσοφοι-βασιλείς) είναι σοφοί και την καθοδηγούν προς το Αγαθόν. Είναι επίσης ανδρεία, για τον λόγο του ότι οι φύλακες-επίκουροι είναι ανδρείοι και μπορούν να υπερασπιστούν αφενός μεν τη εδαφική της ακεραιότητα αφετέρου δε τις αξίες που προβάλλει το εκπαιδευτικό της σύστημα. Χαρακτηρίζεται από σωφροσύνη, για το γεγονός ότι ανάμεσα στις τρεις τάξεις βασιλεύει η αρμονία, προκύπτουσα από την υποταγή της κατώτερης στις ανώτερες. Είναι ακόμη δίκαιη, επειδή το κάθε στοιχείο εκπληρώνει τη λειτουργία του δίχως να παρακωλύει την αντίστοιχη λειτουργία των άλλων.

Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες και Πολιτική - Νίκος Σάχας

Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες και Πολιτική - Νίκος Σάχας

Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι, μέσω αυτού, να προσεγγίσουμε το θέμα που αφορά στις σχέσεις των Ολυμπιακών Αγώνων με την πολιτική στην αρχαία Ελλάδα, δεδομένου μάλιστα ότι οι αγώνες ήταν και πολιτικοαθλητικοί μεταξύ των πόλεων-κρατών, οι οποίοι μπορούσαν να οδηγήσουν σε πολιτικούς ανταγωνισμούς αλλά και σε συνεργασίες . Παράλληλα, είναι σκόπιμο να θίξουμε και τη σχέση της πολιτικής με τη θρησκεία, κυρίως ως προς τον ρόλο που διαδραμάτισε η δεύτερη στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αφού θρησκεία και αθλητικοί αγώνες συνδέονταν άρρηκτα μεταξύ τους. Θεωρητικά, ο αθλητισμός δεν πρέπει να συγχέεται με την πολιτική, γιατί τα ιδανικά και οι αξίες του δοκιμάζουν την αντοχή τους στον πραγματικό κόσμο και συνήθως γεύονται την πίκρα της ήττας. Παρόλα αυτά οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν άρρηκτα δεμένοι με την πολιτική κατάσταση στην αρχαία Ελλάδα. Ήταν γέννημα της προσπάθειας των ελληνικών πόλεων να ωριμάσουν πολιτικά, αντιμετωπίζοντας τις διχόνοιες τους κάτω από ένα κοινό σκοπό, το «ευ αγωνίζεσθαι».